Πέμπτη 3 Μαρτίου 2016

Διαχείριση οικονομικών εν μέσω κρίσης για να μην μας πιάσει κρίση... μέρος 2ο. Προϋπολογισμός

Σκεφτόμουν μετά την προηγούμενη ανάρτηση οτι μιλάω για τρόπο διαχείρισης οικονομικών και προϋπολογισμό σπιτιού, αναφέρω και κάποια πράγματα που έχω κάνει για τον δικό μας προϋπολογισμό αλλά ίσως θα έπρεπε να είμαι πιο αναλυτική?

Ας συμφωνήσουμε να λέμε τον προϋπολογισμό budget για τον μόνο λόγο ότι η λέξη προϋπολογισμός μου θυμίζει τον κρατικό προϋπολογισμό. Και μιας και τα οικονομικά του κράτους είναι ....δεν περιγράφω άλλο, αλλά ελπίζουμε οτι ο προϋπολογισμός του σπιτίου μας θα τα πάει καλύτερα καλύτερα η λέξη budget για να αποφύγουμε και τους κακούς συνειρμούς.

Πρώτα απ'όλα θα πρέπει να αποφασίσεις πως θα προτιμούσες να δουλέψεις. Ηλεκτρονικά ή με μολύβι και χαρτί. Μπορείς να φτιάξεις λίστες στο excel αλλά υπάρχουν και προγράμματα budget για τον υπολογιστή ή το κινητό. Με εξαίρεση όταν υπολογίζαμε τα έξοδα του γάμου μας (όπου δούλεψε τρελή λίστα excel) προτιμώ το μολύβι και το χαρτί. Αυτή η μέθοδος έχει το πλεονέκτημα ότι μπορείς να μουτζουρώσεις αλλά και να κάνεις το χαρτί χαρτοπόλεμο όταν σε πιάνουν τα νεύρα σου. Γιατί οτι θα σε πιάσουν τα νεύρα και η απελπισία προσπαθώντας να φτιάξεις το προσωπικό σου budget το έχω σιγουράκι. Εκτός και αν είμαι η εξαίρεση, που παίζει πολύ. Από το να σπάσω το κινητό ή τον υπολογιστή μου καλύτερα να ξεσπάω στα χαρτιά και τις λίστες μου.

Αρχικά θα πρέπει να υπολογίσουμε τα έξοδα μας. Θα μπορούσες να καθίσεις να καταγράψεις για μερικούς μήνες τα έξοδά σου και να συνεχίσεις από εκεί. Η αγαπητή εφορία όμως φρόντισε για εμάς και μας έχει βάλει τα τελευταία χρόνια και μαζεύουμε αποδείξεις όπως παλιά μαζεύαμε αυτοκόλλητα της Panini!!! Πιάσε λοιπόν τις αποδείξεις του τελευταίου χρόνου (έτσι και αλλιώς θα πρέπει να τις υπολογίσεις για την προσεχή φορολογική δήλωση-εκτός και αν το έχεις κάνει ήδη που σε αυτή την περίπτωση αναρωτιέμαι για την ελληνική υποκοότητά σου) και χώρισέ τες σε κατηγορίες.
- προσωπικά έξοδα (ρούχα, κομμωτήριο κτλ)
- διατροφή (supermarket, delivery κτλ)
- μετακίνηση (βεντζίνη, διόδια, ασφάλεια, σερβις, σήμα κτλ)
- σπίτι (δάνειο/ ενοικιο, κοινόχρηστα, δεκο, επισκευές κτλ)
- διακοπές
- κάρτες/καταναλωτικό δάνειο
- λοιπά έξοδα (οτι δεν ανήκει στις πιο πάνω κατηγορίες)
Σε γενικές γραμμές κάπως έτσι είναι οι κατηγορίες. Φυσικά μπορείς να χωρίσεις τα έξοδά σου σε όσες κατηγορίες θες και χρειάζεσαι. Για παράδειγμα εγώ έχω κατηγορία ΚΟΡΙΤΣΙΑ όπου υπολογίζω τα έξοδα για τα σκυλιά μου.
Κάποιοι μπορεί να θέλουν χωριστή κατηγορία για το supermarket και χωριστή για το delivery (οπού μπορεί να περιλαμβάνει και τις εξόδους για φαγητό ή τον καφέ και την τυρόπιτα που παίρνει στην δουλειά).

Θα παρατηρήσεις ότι κάποιοι μήνες έχουν περισσότερα έξοδα σε κάποια κατηγορία και κάποιοι σε κάποια άλλη κατηγορία. Μπορείς όμως να βγάλεις ένα πρώτο συμπέρασμα για τον τρόπο που ξοδεύεις τα χρήματα σου. Στόχος είναι να βγει ένα budget που να μπορεί να λειτουργήσει σε σένα. θα χρειαστεί να παρθούν κάποιες δύσκολες αποφάσεις και το πιο δύσκολο ακόμα είναι να ακολουθήσεις το budget που αποφάσισες. Αλλά επειδή αν τα είχες όλα ωραία και ανθηρά και δεν υπήρχαν προβλήματα στον τρόπο που διαχειρίζεσαι τα οικονομικά σου δεν θα τα λέγαμε τώρα, θα το ξεπεράσεις.
Να πω εδώ οτι το budget μου το έχω υπολογίσει σύμφωνα με τον μηναίο μισθό μας χωρίς να υπολογίσω δώρα χριστουγέννων/πάσχα και επιδόματα άδειας (που ευτυχώς παίρνουμε ακόμα).

ΠΑΓΙΑ ΕΞΟΔΑ/ΔΕΚΟ
Ξεκινάμε με τα πάγια έξοδα. Αυτά είναι όλα αυτά που και να θες να τα αποφύγεις δεν γίνεται. Πχ το δάνειο ή το ενοίκιο του σπιτιού, η ΕΥΔΑΠ, η ΔΕΗ, τα κοινόχρηστα, η κάρτα με την ρημαδοελάχιστη καταβολή κτλ. Το δάνειο/ενοίκιο είναι ένα σταθερό έξοδο. Το ίδιο για εμάς και το τηλέφωνο γιατί έχουμε ένα πρόγραμμα τηλεφώνου/internet που πολύ σπάνια πληρώνουμε κάτι παραπάνω. Αυτά που είναι μηνιαία είναι εύκολα. Η ΔΕΗ και η ΕΥΔΑΠ όμως για παράδειγμα δεν είναι (ευτυχώς κιόλας). Για την ΕΥΔΑΠ και την ΔΕΗ έκανα μια άθροιση των λογαριασμών της χρονιάς και το διαίρεσα με το 12. Έτσι βρήκα πόσο θα μου κόστιζαν θεωρητικά αν οι λογαριασμοί τους ήταν μηνιαίοι. Σε αυτό που βρήκα προσθέσα και κατιτίς παραπάνω για τυχόν αυξήσεις τιμολογίου. Το ίδιο μπορεί να γίνει και με τα κοινόχρηστα και ας υπάρχει διαφορά με τους καλοκαιρινούς μήνες σε σχέση με τους χειμερινούς.
Αυτό με βοήθησε πολύ γιατί όταν ερχόταν πχ ο εκκαθαριστικός της ΔΕΗ έψαχνα να δω τι άλλο θα κόψω για να μπορέσω να τον πληρώσω. Ενώ τώρα έχω ήδη ένα ποσό στην άκρη από προηγούμενο μήνα. Και όχι δεν χρησιμοποιούμε λεφτά που έχουμε για τις ΔΕΚΟ για οτιδήποτε άλλο με το σκεπτικό ότι τον επόμενο μήνα θα τα βάλουμε πίσω. Το ξέρω και το ξέρεις ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει.

ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ
Εδώ θα μπορούσε να μπει το κόστος της μηνιαίας κάρτας αν χρησιμοποιούσα συγκοινωνία για τις μετακινήσεις  μου. Δυστυχώς όμως για να πάω στην δουλειά δεν βολεύει η συγκοινωνία και πηγαίνω με το αμάξι. Αν χρησιμοποιείς Αττική Οδό μπαίνει εδώ. Εγώ δεν χρησιμοποιώ ευτυχώς, γιατί ακόμα και με πρόγραμμα της Αττικής θες περίπου 100€ μηνιαίως. Μηνιαία πάω κάτω ξοδεύω σταθερό ποσό για τις βεντζίνες μου. Είδα πόσο ήταν το περισσότερο που ξόδεψα και υπολόγισα εκείνο το ποσό σαν πάγιο έξοδο. Σε αυτό πρόσθεσα και το κατιτίς παραπάνω για το σέρβις, την ασφάλεια, το σήμα κτλ. Και πάλι αυτό βοηθάει όταν έρχεται η ώρα να πληρώσεις γιατί ήδη υπάρχει στην άκρη κάποιο ποσό. Σίγουρα δεν μπορώ να καλύψω όλη την ασφάλεια για παράδειγμα με το ποσό που βάζω στην άκρη κάθε μήνα. Αλλά εκεί μπαίνουν τα δώρα χριστουγέννων/πάσχα στο παιχνίδι. Επίσης το αμάξι μου λόγω παλαιότητας χάνει λάδια. Αφού έχω υπολογίσει παραπάνω χρήματα όταν έρχεται η ώρα να αγοράσω λάδι αυτοκινήτου δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσω χρήματα από κάτι άλλο.
Αν χρησιμοποιείς Αττική Οδό θα σου έλεγα να υπολογίσεις ένα μήνα συνολικά πόσο ξοδεύεις και τον επόμενο μήνα να κάνεις τις ίδιες διαδρομές χωρίς τα διόδια. Μπορεί τελικά αυτό που νομίζεις ότι γλιτώνεις από τις βεντζίνες που θα ξόδευες στην κίνηση να μην είναι και τόσο μεγάλο ποσό και να σε συμφέρει να μην χρησιμοποιείς διόδια για τις μετακινήσεις σου.
Ο άντρας μου που το δοκίμασε είδε ότι τελικά ξοδεύει πολύ λιγότερα αν δεν χρησιμοποιήσει την Αττική Οδό. Σίγουρα κάνει παραπάνω ώρα για να φτάσει την δουλειά του αλλά όχι και τόσο παραπάνω που να αξίζει το επιπλέον έξοδο. Θα πρέπει να δεις τι σε συμφέρει σε σχέση κόστους/χρόνου.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ/ΣΠΙΤΙ
Σε αυτή την κατηγορία έχω υπολογίσει τα έξοδα του supermarket που εντάξει δεν είναι μόνο έξοδο διατροφής γιατί παίρνεις και άλλα πράγματα πχ σαμπουάν. Τα οποία θα μπορούσαν να μπουν σε χωριστή κατηγορία αλλά σιγά μην κάθομαι να κάνω υπολογισμούς για να δω τι ξοδεύω μηνιαία σε απορρυπαντικά και χαρτιά υγείας. Στην ίδια κατηγορία έχω υπολογίσει τους ντελιβεράδες (ε όχι να κόψω τα σουβλάκια και τις πίτσες εντελώς) αλλά και γενικά ότι τρώμε απ'έξω. Από τις αποδείξεις βλέπεις πόσο περίπου κυμαίνονται οι λογαριασμοί. Βγάλε ένα μέσο όρο, υπολογίσε και 12-15% παραπάνω και το ξαναβλέπεις εν καιρώ αν το budget είναι σωστό ή θέλει αναπροσαρμογή.

Αντίστοιχα υπολογίζεις και τις υπόλοιπες κατηγορίες που έχεις χωρίσει τα έξοδά σου. Αφού έχεις βγάλει το budget σου από τον επόμενο μήνα ξεκίνα να τον χρησιμοποιείς. Οι πρώτοι μήνες προσαρμογής είναι παλούκι δεν θα σου πω ψέμματα. Σιγά σιγά όμως αρχίζεις και συνηθίζεις το να χρησιμοποιείς budget για τα έξοδα και όχι απλά ανοίγω το πορτοφόλι και πληρώνω.
Αν πρόσεξες σε κάποιες κατηγορίες κάνω και μια μίνι αποταμίευση πχ για την ασφάλεια και σερβις αυτοκινήτου ή για τον κτηνιάτρο όπως έλεγα στην προηγούμενη ανάρτησή μου. Παρατήρησα ότι όταν το άφηνα στην τύχη τελικά οτι και αν μαζεύαμε στην άκρη εξανεμιζόταν σε ανύποπτο χρόνο χωρίς τελικά να καλύπτει τις ανάγκες για τις οποίες τα μαζεύαμε.

Προσωπικά με βοήθησε στο να μην ξεφεύγω το envelope system. Μου είναι πιο εύκολο από το να κάθομαι να υπολογίζω πχ ξόδεψα 55€ supermarket αρά μπορώ να ξοδέψω άλλο Χ ποσό που έχω στο budget.
Σίγουρα χρειάστηκε να προσαρμόσω και να ξαναπροσαρμόσω το budget γιατί ενώ στα χαρτιά όλα ήταν μια χαρά στην πράξη έβλεπα ότι τα είχα υπολογίσει λάθος. Το καλό είναι ότι επειδή βασίστηκα σε προηγούμενα έξοδα και αποδείξεις δεν ήταν τραγικά εκτός. Με μικρές αναπροσαρμογές ήρθαν στα σωστά τους.
Επίσης να πω οτι αρχικά ήταν πολλές κατηγορίες εξόδων που πρακτικά  πιο πολύ με μπέρδευαν και μου δυσκόλευαν την ζωή παρά βοηθούσαν. Πχ είχα κατηγορία φαγητού απ'εξω. Ναι αλλά κάποιες φορές ξοδεύαμε ελάχιστα και κάποιες φορές κάτι παραπάνω. Έσβησα λοιπόν αυτή την κατηγορία και την πρόσθεσα στα έξοδα σπιτιού. Αν τώρα θέλω να πιω 35 καφέδες  και ο άντρας μου να πιει 25 όταν πάμε στην δουλειά αυτά ανήκουν στα προσωπικά μας έξοδα. Προστέθηκε όμως η κατηγορία ΡΑΝΤΕΒΟΥ για όταν βγαίνουμε έξω πχ για σινεμά ή καφέ οι δυό μας ή με φίλους.

Χρονικά μετά τον δεύτερο μήνα μπορείς να κρίνεις για μένα αν θα πρέπει να ξαναδεις το budget και τις κατηγορίες εξόδων. Στους 6 μήνες θα αρχίσεις να δεις το σύστημα να δουλεύει χωρις ιδιαίτερα προβλήματα. Και στον 1 χρόνο κάνεις μια ανασκόπηση να δεις τι θα πρέπει να αλλάξεις αν πρέπει κάτι να αλλάξεις για να δουλεύει το budget χωρις προβλήματα.

Αυτά και καλή επιτυχία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου